Nasıl Zengin Olunur? Naval Ravikant’tan Önemli Nasihatler
Naval Ravikant ilginç bir adam. AngelList’in kurucularından olan Naval şirketin CEO görevini de yürütüyor. Aralarında Twitter ve Uber’in de olduğu 100’den fazla startupa yatırımı var. Naval çok okuyup yazan (daha doğrusu tweet atan) birisi. Fakat çoğumuzun pek derinlemesine düşünmediği konularda Naval felsefi soruşturmalarda bulunuyor. Bu yüzden Silikon Vadisi’nde Angel Philosopher olarak biliniyor.
Naval’ın 2018 yılının Mayıs ayında nasıl zengin olunur konusunda attığı tweet dizisi epey popüler oldu. Bu popülerliği hak etti de çünkü girişimciler için önemli nasihatler içeriyor. Aşağıda bu tweet dizisinin Türkçe çevirisini paylaşıyorum.
Tweet Serisi
Para veya mevki değil servet peşinde koşun. Servet siz uyurken bile size para kazandıran varlıklarınızın olmasıdır. Para zamanı veya serveti aktardığımız yoldur. Mevki ise sosyal hiyerarşideki yerinizdir.
Ahlaki değerler içerisinde bir servet yaratımının mümkün olduğunu anlamalısınız. Eğer servete nefret duyuyorsanız sizden kaçacaktır.
Mevki oyunları oynayan insanları göz ardı edin. Onlar servet yaratımı oyunları oynayan insanlara saldırarak mevki elde ederler.
Zamanınızı kiralayarak zengin olamazsınız. Finansal özgürlük edinmek için sermaye sahibi (bir işyerinin hisse sahibi) olmalısınız.
Toplumun ihtiyacı olan fakat nasıl elde edeceğini bilmediği şeyleri topluma geniş çapta vererek zengin olabilirsiniz.
Uzun vadeli çalışabileceğiniz insanlarla uzun vadeli oyunlar oynayabileceğiniz bir endüstri seçmelisiniz.
İnternet sahip olabileceğiniz kariyer olasılıklarını çok genişletti ve çoğu kişi bunun farkına varamadı.
Tekrarlanabilir oyunlar oynayın. Servet, ilişki veya bilgi gibi hayattaki tüm getiriler birleşik faizden* gelir.
Yüksek zeka, enerji ve en önemlisi dürüstlüğe sahip iş ortakları seçin.
Kötümser ve başkalarına güvenmeyen insanlarla ortaklık kurmayın. Çünkü onların bu tür inançları size de yansıyacaktır.
Satmayı öğrenin. İnşa etmeyi öğrenin. İkisini birden yapabilirseniz durdurulamaz olacaksınız.
Özgül bir alanda bilgi, mesuliyet ve etkileme gücü ile kendinizi donatın.
Özgül bir alanda bilgi demek bu konuda eğitilemezsiniz demek. Eğer toplum sizi eğitebiliyorsa, başkasını da rahatlıkla eğitebilir ve onu sizin yerinize koyabilir.
Özgül bilgi ancak içinizden gelen hakiki merak ve tutkunun peşinden koşarak elde edilebilir; zamanın popüler olan şeylerinin peşinde koşarak değil.
Özgül bir bilgiyi inşa etmek size oyun gibi gelirken başkalarına iş gibi görünecek.
Özgül bilgi öğretildiğinde okullarda değil usta çırak ilişkisiyle öğretilir.
Özgül bilgi çoğu zaman oldukça teknik veya yaratıcılık içeren bilgidir. Başkasına yaptırılamaz veya otomize edilemez.
Mesuliyete sarılın ve kendi adınıza iş riskleri alın. Toplum sizi sorumluluk, sermaye ve etkileme gücü ile ödüllendirecek.
En çok mesuliyet sahibi insanların tek bir kamusal ve riskli markaları vardır: Oprah, Trump, Kanye, Elon.
“Bana bir destek noktası verin dünyayı yerinden oynatayım.” – Archimedes
Büyük servetler etkileme gücü gerektirir. İş dünyasında etkileme gücü sermayeden, insanlardan ve yeniden üretmenin marjinal maliyetinin olmadığı ürünlerden gelir. (kod ve medya)
Sermaye para demektir. Sermaye toplamak için özgül bilginizi mesuliyet içerisinde uygulayın ve iyi muhakeme yeteneği gösterin.
İşgücü insanların sizin için çalışması demektir. Bu en eski ve üzerinde en çok uğraş verilen etkileme gücü durumudur. İşgücü ailenizi etkileyecektir fakat hayatınızı onun peşinde koşarak harcamayın.
Sermaye ve işgücü izne bağlı etkileme gücüdür. Herkes sermaye peşinde koşar ancak birilerinin size bunu vermesi gerekmektedir. Herkes önderlik etmek ister fakat birilerinin sizi takip etmesi gerekmektedir.
Kod ve medya izne bağlı olmayan etkileme gücüdür. Yeni zenginlerin arkasındaki güç budur. Uyuduğunuzda bile sizin için çalışan medya ve yazılım yaratabilirsiniz.
Robot ordusu hizmetinizdedir. Yalnızca ısı sorunu ve yer kaybı olmasın diye veri merkezlerinde toplanmış haldeler. Bunu kullanın.
Kod yazamıyorsanız, kitap ve blog yazın, video ve podcast kaydedin.
Etkileme gücü muhakeme yeteneğinizin kuvvet çarpanıdır.
Muhakeme yeteneği tecrübe gerektirir fakat temel becerileri edinerek hızlıca inşa edilebilir.
“İşletme” diye bir beceri yoktur. İş dergileri ve işletme derslerinden uzak durun.
Mikro-ekonomi, oyun teorisi, psikoloji, ikna, etik, matematik ve bilgisayarları çalışın.
Okumak dinlemekten hızlıdır. Yapmak izlemekten hızlıdır.
İş takviminizin en rahat olduğu zamanlarda bile kahve yapmak için çok yoğun olmalısınız.
Kendiniz için saatlik bir ücret belirleyin ve bunu uygulayın. Eğer bir problemi çözmek saatlik ücretinizden daha az para arttıracaksa, o işi yapmayın. Eğer bir işi başka birine yaptırmak saatlik ücretinizden daha az bir ücrete mal olacaksa, o işi başkasına yaptırın.
Mümkün olduğunda fazla çalışın. Kiminle çalıştığınız veya ne yaptığınız ne kadar çok çalıştığınızdan daha önemli olsa bile.
Yaptığınız işte dünyanın en iyisi olun. Bu doğru olana kadar işinizin tanımını değiştirin.
Hızlıca zengin olmak diye bir şey yoktur. Bunu öneren biri varsa sizin üzerinizden zengin olmaya çalışıyordur.
Özgül bilgiyi etkileme gücüyle birlikte kullanın ve nihayetinde hak ettiğinizi elde edeceksiniz.
Servet sahibi olduğunuzda aslında aradığınızın bu olmadığını farkedecesiniz. Fakat o bugünün konusu değil.
*ana paradan kazanılan faizi ana paraya ekleyerek faizden daha fazla kazanmak. yani bir nevi faizden faiz kazanmak.
39. madde!